Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων έχει αναδείξει το θέμα της διάρκειας ζωής των μπαταριών ως κρίσιμο παράγοντα για την αποδοχή και την ευρεία υιοθέτηση αυτών των οχημάτων.
Η μπαταρία αποτελεί βασικό στοιχείο ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου και η αντικατάστασή της μπορεί να είναι πολύ ακριβή. Ωστόσο, η διάρκεια ζωής δεν πρέπει να προκαλεί μεγάλη ανησυχία, αφού οι περισσότερες μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχουν σχεδιαστεί για να διαρκούν όσο και το ίδιο το αυτοκίνητο.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επιτρέψει τη δημιουργία μπαταριών που καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Οι πρώιμες γενιές ηλεκτρικών αυτοκινήτων μπορεί να είχαν περιορισμένη διάρκεια ζωής, αλλά οι σύγχρονες τεχνολογίες έχουν επιλύσει πολλά από αυτά τα προβλήματα.
Κάποιοι σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής των μπαταριών, είναι η χρήση, τα χιλιόμετρα που κάνουμε, η φροντίδα, η συντήρηση, η συχνότητα φόρτισης και το μέγεθος της μπαταρίας ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Οι οδηγοί που τηρούν βέλτιστες πρακτικές φόρτισης και αποφεύγουν την πλήρη εκφόρτιση και επαναφόρτιση, συνήθως, απολαμβάνουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής για τις μπαταρίες τους. Η τεχνολογία έχει επίσης προχωρήσει στο σημείο όπου οι περισσότερες μπαταρίες έχουν ενσωματωμένα συστήματα διαχείρισης που βελτιώνουν την απόδοση και τη διάρκεια ζωής.
Σύμφωνα με έρευνες, μια μπαταρία ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα είναι πλήρως λειτουργική, δηλαδή θα ”κρατάει” το 80% και παραπάνω της αρχικής της χωρητικότητας ακόμα και μετά από 500.000 χιλιόμετρα ή δέκα χρόνια. Οι περισσότεροι κατασκευαστές αντικαθιστούν τη μπαταρία μόνο όταν η μείωση της χωρητικότητάς της είναι πάνω από 30% . Κάτω από αυτό θεωρείται φυσιολογική φθορά.
Παρόλα αυτά, ο μύθος ότι οι μπαταρίες απλά πεθαίνουν μετά από κάποια χρόνια εξακολουθεί να επιμένει. Η πλειοψηφία των κατασκευαστών μπαταριών εκδίδει εγγυήσεις για συγκεκριμένο αριθμό κύκλων φόρτισης/εκφόρτισης ή για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Οι περισσότερες μπαταρίες διατηρούν μια αξιοπρεπή απόδοση ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της εγγύησης, ωστόσο μπορεί να υπάρξει μια σταδιακή μείωση της χωρητικότητας τους.
Στο ενδεχόμενο που η μπαταρία ενός ηλεκτρικού οχήματος πρέπει να αντικατασταθεί, εκτός εγγύησης, ο ιδιοκτήτης μπορεί να δει έναν λογαριασμό μεταξύ 5.000 και 24.000 ευρώ, ανάλογα με τον κατασκευαστή, το μοντέλο και το μέγεθος της μπαταρίας. Όμως προβλήματα στη μπαταρία δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι θα χρειαστεί αντικατάσταση, αφού υπάρχει και το ενδεχόμενο της επισκευής στην αντιπροσωπεία του οχήματος ή σε ανεξάρτητους τεχνικούς.
Οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων υποβαθμίζονται με την πάροδο του χρόνου και τις φορτίσεις. Αυτό είναι βέβαιο ότι θα συμβεί κάποια στιγμή. Μειώνεται η μέγιστη χωρητικότητα τους κάθε φορά που φτάνουν στο 0% και κάθε φορά που φορτίζουν ως το 100%. Αυτό συμβαίνει όμως με όλες τις συσκευές με μπαταρίες ιόντων λιθίου, όπως τα κινητά μας τηλέφωνα ή οι φορητοί μας υπολογιστές, που μετά από μεγάλα χρονικά διαστήματα χρήσης και συνεχών φορτίσεων χάνουν μέρος της χωρητικότητάς τους.
Το αποτέλεσμα μιας έρευνας του 2020, του περιοδικού «What» έδειξε ότι οι μπαταρίες δεν υποβαθμίζονται σε τόσο μεγάλο βαθμό που υποβαθμίζονται οι μπαταρίες των φορητών υπολογιστών.
Σύμφωνα με τους 1.016 ιδιοκτήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων που συμμετείχαν στην έρευνα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ηλικίας έως και τριών ετών παρουσίασαν μείωση της χωρητικότητας της μπαταρίας μόνο κατά 2%, ενώ τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία ήταν μέχρι έξι ετών, παρουσίασαν υποβάθμιση έως και 8%.
Άξιο αναφοράς επίσης, το γεγονός ότι το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας των ΗΠΑ εκτιμά ότι οι μπαταρίες θα μπορούσαν να διαρκέσουν από 12 έως 15 χρόνια σε μέτρια κλίματα. Οι κλιματικές συνθήκες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας, η οποία δεν θέλει ακραίες καιρικές συνθήκες. Υπερβολική ζέστη ή πολύ κρύο μειώνουν αισθητά την χωρητικότητά της. Από την άλλη η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί ως μια από τις ιδανικότερες χώρες για την χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αφού το κλίμα της δεν παρουσιάζει πολύ μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές.
Όσο κι αν αργήσει, παρ’ όλα αυτά, κάποια στιγμή η μπαταρία δεν θα μπορεί να αποθηκεύσει την ενέργεια που απαιτεί ένα ηλεκτρικό όχημα. Τότε υπάρχουν δύο επιλογές. Είτε ανακυκλώνεται, είτε χρησιμοποιείται για αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σε εργοστάσια, εμπορικά κέντρα ή σπίτια. Γενικότερα, η ανακύκλωση των μπαταριών αυτοκινήτων είναι ένα σημαντικό ζήτημα που συμβάλλει στη βιωσιμότητα της ηλεκτροκίνησης. Οι τεχνολογίες ανακύκλωσης εξελίσσονται συνεχώς, και οι περισσότερες σύγχρονες μπαταρίες σχεδιάζονται με σκοπό την ευκολότερη ανακύκλωση των υλικών τους.
Όταν πλέον δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε για αποθήκευση ηλιακής ενέργειας, μπορεί να αποσυναρμολογηθεί και να διαλυθεί σε λεπτή σκόνη ενώ τα πολύτιμα ακατέργαστα ορυκτά, όπως το λίθιο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία νέων προϊόντων, ακόμα και για την κατασκευή καινούριων μπαταριών αυτοκινήτων.
Συνολικά θα λέγαμε, η διάρκεια ζωής των ηλεκτρικών μπαταριών αυξάνεται και οι προοπτικές είναι ενθαρρυντικές. Η σωστή φροντίδα, οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι προσπάθειες ανακύκλωσης συμβάλλουν στη δημιουργία μιας βιώσιμης και φιλικής προς το περιβάλλον αγοράς για τα ηλεκτρικά οχήματα.
Είναι σημαντικό για τον καταναλωτή να είναι ενήμερος και να αντιμετωπίζει τα θέματα της διάρκειας ζωής των μπαταριών ρεαλιστικά, λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς εξελίξεις στον τομέα.
